Sayin Editör,

Agustos 2009 sayinizda Ayse Ekim tarafindan sunulan ‘‘Gebelikte geçici kalça osteoporozu: Bir olgu sunumu’’ isimli olgu sunumunu (1) büyük bir ilgiyle okudum. Bilindigi gibi osteoporoz genellikle agrisiz ve ilerleyici bir hastaliktir, ancak Geçici Kalça Osteoporozu (GKO) agrili ve geçicidir. Olgularin 1/3 ü gebeligin 3. trimesterindeki veya erken postpartum dönemdeki kadinlarda görülür. Gebelerde özellikle ani baslayan spontan kalça agrisinda GKO dan süphelenilmelidir. Biz de birinci gebeliginde postpartum 10. gününde sol kalça agrisi ile basvuran 37 yasindaki hastamizda GKO olabilecegini düsündük. Hastanin sol kalça agrisi dogumdan 4 hafta önce (35. haftada) baslamis. Özgeçmisinde alkol/sigara ve ilaç kullanimi, eklem agrisi ve sisligi, yakin zamanda geçirilmis enfeksiyon, ates, travma öyküsü yoktu. Osteoporoz açisindan aile öyküsü yoktu. Sol kalça agrisinin yük verme sirasinda artis gösterdigini ifade ediyordu. Sol kalça eklemi aktif hareketleri agrinin siddeti nedeniyle kisitliydi. Sol kalça pasif eklem hareket açikligi muayenesinde agrinin artis gösterdigi tespit edildi. FABERE ve FADIR testleri agrili ve kisitli idi. Alt ekstremitenin diger muayene bulgulari normaldi. Tam kan sayimi, eritrosit sedimatasyon hizi, C-reaktif protein, Romatoid faktör, Brusella aglutinasyon testleri normal sinirlarda idi. Pelvis anteroposterior direkt grafisi normaldi. Sol kalça manyetik rezonans görüntülemede sol femur boyunda intertorakanterik bölgeye uzanan, femur proksimal metafizi düzeyinde T1 agilikli görüntülerde düsük sinyal yogunlugu, T2 agirlikli görüntülerde artmis sinyal yogunlugu saptandi (2). Kemik mineral yogunlugu ölçümü femur boynu ve bel bölgesinde osteopenik sinirlarda idi (3). Hastaya klinik, laboratuar ve radyolojik bulgular esliginde GKO tanisi konuldu. Hastaya analjezik antiinfalamatuar tedavisi baslandi ve sol kalçasina yük vermesini sinirlandirmak için koltuk degnegi kullanmasi önerildi. Ayrica hastanin sol kalçasina 15 seans fizik tedavi ve rehabilitasyon programi (Ultrason 1MHz, 1 watt/cm2 5 dakika, 20 dakika Sicak paket, 20 dakika TENS, Eklem hareket açikligi egzersizleri) verildi. Hastanin emziriyor olmasi sebebiyle nazal Kalsitonin tedavisi verilmedi. Tedavi bitiminde hatanin agrisi kalmamisti. Hastanin günlük yasam aktivitelerinde tamamen düzelme saglandi. Çogu yazar GKO nun hastaligin baslangicindan itibaren 12-24 ay içerisinde tamamen düzeldigini ifade etmektedirler (2,3). Bizim hastamizda uyguladigimiz fizik tedavi programi ile hasta günlük yasam aktivitelerine 20 gün gibi kisa bir sürede geri dönmüstür. Sonuçta kalça agrisi sikâyeti ile gelen özellikle 3. trimesterdeki gebe hastalarda GKO tanisi her zaman akilda tutulmali ve hastalarin tedavi programlarina fizik tedavi ajanlarinin eklenmesinin hastalarin günlük yasam aktivitelerine geri dönüslerini hizlandirdigi kanaatindeyiz.