ÖZET

Amaç:

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) hastalarında osteoporoz sıklığı artmıştır ve osteoporoz sonucunda ortaya çıkan kırıklar önemli bir morbidite nedenidir. Bu nedenle bu hastalarda kırık riskinin değerlendirilmesi ve gereken olgularda önlem alınması gereklidir. Bu çalışmada çift enerjili X-ışını absorbsiyometri (DXA) ile taranan KOAH hastalarının kırık risk değerlendirme aracı (FRAX) ile kırık riskini değerlendirmeyi ve bu hastaların tedavi durumlarını belirlemeyi amaçladık.

Gereç ve Yöntem:

Ocak 2014- Ocak 2019 tarihleri arasında Aydın Atatürk Devlet Hastanesi Fizik Tedavi Polikliniği’ne başvuran ve KOAH tanısı olan hastalar çalışmaya alındı. Sistemdeki DXA sonuçları ve son bir yıl içerisinde yapılmış olan solunum fonksiyon test sonuçları kaydedildi. Hastalar DXA sonuçlarına göre osteoporotik, osteopenik ve normal olarak 3 gruba ayrıldı. Hastalar ayrıca Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığına Karşı Küresel Girişim sınıflamasına göre A, B, C ve D olarak 4 sınıfa ayrıldı. Hastaların web üzerinden FRAX değerleri hesaplandı.

Bulgular:

Çalışmaya 95 KOAH hastası alındı. DXA değerlerine göre sınıflandırıldığında 39’u (%41,1) osteoporotik, 41’i (%43,2) osteopenik ve 15’i (%15,8) normal gruptaydı. FRAX ile hesaplanılan 10 yıllık majör osteoporotik ve kalça kırık riski en yüksek osteoporotik grupta daha sonra ise osteopenik grupta bulundu (p değerleri sırasıyla <0,001 ve <0,001). Osteoporozu olan hastaların 36’sı (%92,3) osteoporoz için medikal tedavi almışken, osteopenik grupta 13 (%31,7) hasta medikal tedavi almıştı. Osteopenik grupta tedavi almayan 28 hastanın 5’i (17,8) kalça fraktürü açısından yüksek riskli bulundu. FRAX ile yapılan değerlendirmede C ve D grubunda olan hastalarda hem majör osteoporoz riski hem de kalça fraktürü riski daha yüksekti (p değerleri sırasıyla 0,002 ve 0,002).

Sonuç:

Başta C ve D grubu olmak üzere tüm KOAH hastaları osteoporoz ve kırık riski açısından hem DXA hem de FRAX ile birlikte değerlendirilerek gereken olgularda koruyucu ve medikal tedavi planlanmalıdır.